JASNA GÓRA

JASNA GÓRA -

klasztor oo. Paulinów w Częstochowie, sanktuarium narodowe, zespół zabytkowy o wspaniałej tradycji i historii, gdzie kult religijny, spuścizna duchowa i artystyczna tworzą niepowtarzalny klimat. Klasztor ufundował w 1382 roku ks. Władysław Opolczyk, który ofiarował mu również Obraz Matki Boskiej (Czarnej Madonny). Po wygnaniu ks. Władysława potwierdził i rozszerzył nadania fundatora Władysław Jagiełło (1393). W 1430 roku klasztor został złupiony, a obraz Matki Boskiej został sprofanowany. Odrestaurowano go z polecenia Władysława Jagiełły. W związku z napadami, z inicjatywy starosty krzepickiego i olsztyńskiego - Mikołaja Wolskiego i na polecenie Zygmunta II Wazy rozpoczęto prace fortyfikacyjne (1620-1648). W ich wyniku powstała twierdza bastionowa, która w 1655 roku wytrzymała trzytygodniowe oblężenie wojsk szwedzkich. Po wielkim pożarze 1 1690 roku nastąpiła przebudowa zespołu w stylu barokowym. Twierdza jasnogórska rozbudowywana i wzmacniana wytrzymała oblężenie wojsk szwedzkich w czasie wojny północnej, a także wojsk austriackich w 1809 roku. W 1813 roku na rozkaz cara Aleksandra I zniwelowano i zasypano obwałowania ziemne i fosy.
W 1844 r. mury oblicowano cegłą, a po pożarze wieży w 1900 r. odbudowano je wg projektów architektów Stefana Szylkera i Józefa Dziekońskiego. Jasna Góra jest jednym z najbardziej znanych miejsc pielgrzymkowych w świecie - obok Benares, Mekki, Lourdes i Rzymu. Czterokrotnie odwiedzał ją papież Jan Paweł II (1979, 1983, 1987, 1991). W okresie porozbiorowym, a także podczas obu wojen światowych rosło znaczenie kultu Matki Boskiej Częstochowskiej, wspomagane przez literaturę narodową. Jasna Góra okazała się integrującym naród centrum życia religijnego i duchownego Polski. Obecnie zespół architektoniczny wraz z ogrodami zajmuje przestrzeń około 5 ha. Posadowiony na wzgórzu i uwieńczony smukła wieżą (106,3 m), która góruje na miastem i okolicą.
Jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w Polsce jest klasztor Paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie. Położony na szczycie wapiennego wzgórza zespół zabudowań klasztornych przyciąga rokrocznie ponad 4 mln ludzi, którzy szukają tu przeżyć duchowych, ale i turystycznych atrakcji. Uważana za duchową stolicę Polski Jasna Góra odegrała w swoich dziejach szczególną rolę narodowego sanktuarium, w którym w najgorszych czasach można było znaleźć duchową pociechę. Jednocześnie klasztor jasnogórski zgromadził w ciągu wieków wspaniałe zbiory dzieł sztuki i historycznych pamiątek, stając się już z tego powodu miejscem godnym odwiedzin. Kaplica Cudownego Obrazu była rozbudowywana wraz ze zwiększaniem się ruchu pielgrzymkowego. Jej najstarszą część stanowi obecne prezbiterium. Była to pierwotna kaplica gotycka, zbudowana za czasów króla Władysława Jagiełły. Znajduje się tutaj barokowy hebanowy ołtarz ze srebrną dekoracją rzeźbiarską (1650 r.). Srebrna zasłona, która zakrywa Cudowny Wizerunek, pochodzi z 1673 roku. Wspaniała, wykonana w Gdańsku barokowa krata oddziela prezbiterium od nawy. Ściany pokrywają wota o różnej wartości artystycznej bądź emocjonalnej. Na Jasną Górę przybywa rocznie ok. 3-4 mln pielgrzymów, także z zagranicy.

 

 

 

II wojna światowa 

W pierwszych dniach wojny w polskiej prasie pojawiły sie doniesienia jakoby Luftwaffe dokonało nalotu na klasztor. Informacje te okazały się jednak nieprawdziwe. W czasie II wojny światowej część pomieszczeń twierdzy były okupowane przez hitlerowskie wojska (od 3 września 1939roku do16 stycznia 1945), a sami zakonnicy byli kontrolowani. Ograniczono między innymi zbiorowe pielgrzymki. Samą ikonę w ołtarzu głównym zastąpiono kopią, a oryginał ukrywano na terenie klasztoru, między innymi był przymocowany pod blatem jednego z dwu stołów w Bibliotece Klasztornej. Jasna Góra w tym czasie stała się schronieniem dla partyzantów, a także Żydów.